Güvenlik Operasyonları Merkezi Nedir?

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Nedir?

Bilgi Güvenliği Operasyon Merkezi (SOC), siber güvenlik olaylarını gerçek zamanlı olarak tespit edip etkili bir biçimde müdahale etmek amacıyla 7/24 boyunca bir organizasyonun bütün BT altyapısını izleyen, şirket içinde veya dış kaynaklardan temin edilen BT güvenlik uzmanlarından oluşan bir ekiptir. Ayrıca, SOC, kuruluşun siber güvenlik teknolojilerini seçer, işletir, bakımını gerçekleştirir ve tehdit verilerini sürekli olarak analiz ederek güvenlik durumunu iyileştirmenin stratejilerini belirler.

SOC'lerin yönetilmesi veya dış kaynaklardan alınması, kuruluşun güvenlik araçlarını, uygulamalarını ve güvenlik olaylarına müdahaleyi entegre ve koordine etme avantajları sağlar. Bu genellikle daha etkili önleyici tedbirler ve güvenlik politikalarının benimsenmesi, hızlı tehdit algılama ve uygun maliyetli güvenlik yanıtlarının gerçekleştirilmesiyle sonuçlanır. Ayrıca, SOC kullanımı müşteri güvenini artırabilir ve kuruluşun endüstri standartlarına, ulusal düzenlemelere ve küresel gizlilik kurallarına uyumunu kolaylaştırabilir, güçlendirebilir.

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Avantajları

Erken Tespit ve Müdahale Yeteneği:

SOC, kuruluşlara olağandışı faaliyetleri ve potansiyel güvenlik ihlallerini erken tespit ederek hızlı bir şekilde yanıt verme yeteneği sağlar. Bu, potansiyel tehditlere karşı proaktif bir duruş sergileyerek güvenlik açıklarını en aza indirmeye yardımcı olur.

Detaylı Analiz ve Soruşturma:

Güvenlik olaylarının ayrıntılı analizi ve araştırılması, SOC'nin olayların kaynağını belirleme yeteneği ile vurgulanır. Bu, benzer olayların tekrarlanmasını önleyerek güvenlik stratejilerinin geliştirilmesini ve güçlendirilmesini sağlar.

Hızlı Müdahale Kapasitesi:

SOC, tehditlere ve güvenlik olaylarına anında yanıt verebilme yeteneği ile karakterize edilir. Bu, potansiyel zararın en aza indirilmesinde, saldırıların kontrol altına alınmasında ve iş sürekliliğinin sağlanmasında kritik bir rol oynar.

Risk Yönetimi ve Uyumluluk:

SOC, düzenleyici standartlara ve mevzuata uygunluğu sağlayarak kuruluşların yasal ve düzenleyici risklerini yönetmelerine yardımcı olur. Bu, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK), Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) gibi standartlara uyumun sürdürülmesini içerir.

Bilinçli ve Eğitimli Personel:

SOC, güvenlik uzmanlarından oluşan bir ekip tarafından yönetilir. Bu ekip sürekli eğitimlerle güvenlik alanındaki son gelişmeleri takip eder ve kurumun güvenlik farkındalığını artırır.

Veri Kurtarma ve Güncelleme Yetenekleri:

SOC, saldırılardan etkilenen sistemlerin verilerini kurtarma ve güncelleme yeteneklerine sahiptir. Bu, kuruluşların bir saldırıdan sonra normale dönüşlerini etkili bir şekilde yönetmelerini sağlar.

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Anahtar Rolleri

  • Olay Müdahale Direktörü: Güvenlik olayları sırasında koordinasyonu yöneten bir rol.

  • SOC Yöneticisi: SOC'yi denetleyen ve yöneten lider.

  • Güvenlik Mühendisleri: Güvenlik sistemlerini tasarlayan, uygulayan ve bakımını yapan uzmanlar.

  • Güvenlik Analistleri: İlk müdahale ekipleri olarak tehditleri belirleyen ve ele alan uzmanlar.

  • Tehdit Avcıları: Gelişmiş tehditleri belirleyen ve bunlara yanıt veren deneyimli analistler.

  • Adli Analistler: Bir ihlalden sonra istihbarat toplayan ve benzer olayları önlemek için çalışan uzmanlar.

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Ekibi Pozisyonları

  • Seviye 1 Güvenlik Analisti:

Alarmların incelenmesi yoluyla doğruluk ve öncelik belirleme görevi üstlenir. Ayrıca, saldırı sinyali gönderen alarmlar için ticket oluşturarak bu bilgileri üst yöneticiye (Seviye 2) iletir. Aynı zamanda zafiyet taramaları yapar ve zafiyet değerlendirme raporlarını gözden geçirir. Güvenlik izleme araçlarını yönetme ve yapılandırma yeteneklerine sahiptir. Sistem yönetimi, programlama ve güvenlik konularında bilgi sahibidir.

  • Seviye 2 Güvenlik Analisti:

Seviye 1 analistinin oluşturduğu ticket'ları denetler ve tehdit istihbaratlarını değerlendirerek etkilenen sistemleri ve saldırının kapsamını belirler. Ayrıca, saldırıya maruz kalabilecek sistemlerle ilgili bilgileri ileriki araştırma aşamaları için toplar ve iyileştirme/kurtarma planlarını belirler ve yönetir. Bu analist, Seviye 1 analistinin sahip olması gereken yeteneklere ek olarak problemin asıl kaynağına inme ve baskı altında çalışma becerilerine sahiptir.

  • Seviye 3 Uzman Güvenlik Analisti:

Tanımlanan varlık envanterini ve zafiyet değerlendirme verilerini gözden geçirir. Son tehdit istihbaratlarını dikkate alarak kurum ağı içinde yerleşmiş olan gizli tehditleri tespit etme yöntemlerini geliştirir. Ayrıca, üretim sistemlerine sızma testleri yaparak dayanıklılıklarını ve düzeltilmesi gereken açıklıkları tanımlar. Tehdit avcılığı yöntemini kullanarak güvenlik izleme araçlarını optimize eder. Bu uzman, Seviye 1 ve 2 analistlerinin yetkinliklerine ek olarak, veri görselleştirme araçlarına hakim olmalıdır.

  • Seviye 4 SOC Yöneticisi:

SOC ekibinin faaliyetlerini gözetler. Ekip için işe alım, değerlendirme ve eğitim süreçlerini yönetir. Saldırıların yükselme süreçlerini yönetir ve olay raporlarını gözden geçirir. Ayrıca, üst yöneticiler ve diğer paydaşlarla iletişim kurmak için kriz iletişim planını geliştirir ve uygular. Uyumluluk raporlarını yayınlar ve denetleme süreçlerini destekler. SOC performans ölçümlerini alır ve güvenlik operasyonlarının iş dünyasındaki önemini vurgular. Bu lider, Seviye 1, 2 ve 3 analistlerinin yetkinliklerine ek olarak güçlü liderlik ve iletişim becerilerine sahiptir.

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Müdahale Süreçleri

Hazırlık, Planlama ve Önleme:

Güvenlik Operasyon Merkezi'nin (SOC) faaliyetleri üç ana kategori altında toplanabilir: hazırlık, planlama ve önleme. Bu çerçevede SOC, kuruluşun varlık envanterini belirlemeli ve veri merkezi içinde veya dışında korunması gereken varlıkları kapsamlı bir şekilde sınıflandırmalıdır. Ayrıca bu varlıkları korumak için kullanılan güvenlik araçlarını ve yöntemlerini ayrıntılı bir envanter aracılığıyla takip etmelidir.

Rutin bakım ve hazırlık faaliyetlerinin bir parçası olarak SOC, mevcut güvenlik araçlarının etkinliğini sürekli olarak güncellemek, düzenli olarak yazılım yamaları ve yükseltmeleri uygulamak, güvenlik duvarlarını ve politikaları/prosedürleri güncellemek gibi önleyici bakımlar gerçekleştirir. Ayrıca olay müdahale durumlarına yönelik planları içeren bir müdahale planı oluşturur ve düzenli testlerle bu planın etkinliğini test eder.

SOC, siber saldırılar ve bunları gerçekleştiren aktörler hakkında en son güvenlik çözümleri, teknolojiler ve tehdit istihbaratı hakkında bilgi sahibi olmak için sosyal medyadan, endüstri kaynaklarından ve karanlık web'den en son güvenlik çözümlerini, teknolojileri ve tehdit istihbaratını güncel tutar.

İzleme, Tespit ve Müdahale:

Sürekli güvenlik izleme, SOC'nin genişletilmiş bilgi teknolojisi altyapısını 7/24/365 izleyerek bilinen güvenlik açıklarının ve şüpheli faaliyetlerin işaretlerini tespit etmeyi amaçlar. Temel izleme, tespit ve yanıt teknolojisi tipik olarak Güvenlik Bilgi ve Olay Yönetimi (SIEM) sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilir. Modern SOC'ler, genişletilmiş algılama ve yanıt (XDR) teknolojisini kullanarak daha ayrıntılı telemetri ve otomatik yanıt yeteneklerini benimser.

Günlük yönetimi, tüm ağ olayları tarafından oluşturulan günlük verilerinin toplanması ve analiz edilmesiyle ilgilidir. SIEM çözümleri, günlük yönetimi özelliğini dahil ederek analiz süreçlerini otomatikleştirir ve şüpheli etkinlikleri ortaya çıkarmak için anormallikleri tespit eder.

Tehdit tespit süreci, SOC ekibinin gürültüyü ayıklamasına, tehditleri önceliklendirmesine ve önem derecelerine göre harekete geçmesine odaklanır. Yeni nesil SIEM çözümleri yapay zeka ve öğrenme algoritmaları içerir ve zaman içinde daha iyi tehdit tespiti ve analizi sağlar.

Olay müdahalesi, bir tehdit ortaya çıktığında SOC'nin hızlı bir şekilde yanıt vermesini içerir. Bu, kök neden araştırmasını, hasar sınırlamasını, güvenlik açıklarını kapatmayı ve etkilenen sistemleri onarmayı içerir. XDR çözümleri, bu süreçleri otomatikleştirme yetenekleriyle SOC'nin etkinliğini artırır.

Kurtarma, İyileştirme ve Uyumluluk:

Olayın kontrol altına alınması aşamasında SOC, etkilenen varlıkları olay öncesi durumlarına geri getirmek için kurtarma ve iyileştirme faaliyetleri yürütür. Bir veri ihlali veya fidye yazılımı saldırısı durumunda, kurtarma yedekleme sistemlerine geçişi, şifrelerin sıfırlanmasını ve güvenlik önlemlerinin güçlendirilmesini içerir.

Ölüm sonrası ve iyileştirme sürecinde SOC, olaydan elde edilen yeni istihbaratı kullanarak güvenlik açıklarını giderir ve süreçleri günceller. Bu aşamada, gelecekteki siber güvenlik eğilimlerini belirlemek ve önlemek için olaydan çıkarılan dersleri uygular.

Uyum yönetimi, SOC'nin kuruluşun uygulamalarının, sistemlerinin ve güvenlik araçlarının çeşitli düzenlemelere uygun olmasını sağlamaktan sorumlu olduğu bir alandır. Bu düzenlemeler GDPR, CCPA, PCI DSS ve HIPAA gibi veri gizliliği standartlarını içerir. Bir olayın ardından SOC, kullanıcıları, düzenleyicileri ve diğer paydaşları yönetmeliklere uygun olarak bilgilendirir ve gerekli olay verilerini saklar.

Bu şekilde, SOC'nin işlevleri, hazırlık, izleme, tespit, müdahale, kurtarma, iyileştirme ve uyumluluk yönetiminden başlayarak geniş bir alanı kapsayacak şekilde bir bütün olarak sunulmaktadır.

Güvenlik Operasyonları Merkezi (SOC) Araçları

Güvenlik Bilgi ve Olay Yönetimi (SIEM)

Log üretmeyen ancak logları toplayan, anlamlandıran ve alarm üreten merkezi bir log yönetim sistemidir. SIEM, ağda veya çeşitli kaynaklarda meydana gelen anomalilerden haberdar olmak ve bu anomalilere karşı önlem almak için tasarlanmıştır.

Güvenlik Orkestrasyonu, Otomasyon ve Yanıt (SOAR)

Kuruluşların güvenlik tehditleri hakkında veri toplamasını ve insan müdahalesi olmadan küçük güvenlik olaylarına müdahale etmesini sağlayan sistemlerdir. SOAR, tehditlere yanıt verme kapasitesini artırır ve veri çeşitliliğini ve miktarını artırarak iş süreçlerini basitleştirir.

Saldırı Tespit Sistemleri (IDS)

Ağ trafiğindeki kötü niyetli faaliyetleri veya kötü niyetli bağlantıları tespit etmek için kullanılan sistemler. Saldırı Tespit Sistemleri olarak da bilinen bu sistemlerin temel amacı kötü niyetli faaliyetleri tespit etmek ve günlüğe kaydetmektir. Esasen, gelen saldırıları tespit etmek ve bu olayların günlüklerini tutmak için tasarlanmışlardır.

Saldırı Önleme Sistemleri (IPS)

Ağ trafiğindeki kötü niyetli faaliyetleri tespit etmenin yanı sıra önlemek için kullanılan güvenlik sistemleridir. Intrusion Prevention Systems kısaltmasıyla bilinirler ve temel amaçları ağ trafiğinde kötü niyetli bağlantıların veya aktivitelerin durdurulmasını sağlamaktır. Kısacası tespit edilen saldırıları durdurmak için kullanılırlar.

Veri Kaybı Önleme (DLP)

Veri Kaybı/Kaçak Önleme sistemleri, kurumsal verilerin izinsiz çıkışını engellemeyi amaçlar. DLP çözümleri, belirli verilerin kullanımını izleyerek ve sisteminizden istenmeyen veri çıkışını engelleyerek veri güvenliğini sağlar.

Uç Nokta Güvenliği

Kurumsal ağlara bağlı istemci cihazlarını korumaya yönelik bir güvenlik yaklaşımıdır. Dizüstü bilgisayarlar, tabletler, cep telefonları ve IoT cihazları gibi uç noktalar, güvenlik tehditlerine karşı potansiyel saldırı vektörleri olabilir. Uç nokta güvenliği, bu cihazların belirli güvenlik standartlarına uymasını sağlamayı amaçlar.

Yönetişim, Risk ve Uyumluluk (GRC) Sistemleri

Kurumsal risklerin sistematik olarak yönetilmesini ve erken uyarı sistemleri ile saldırılara hızlı cevap verilmesini sağlayan sistemlerdir.

Birleşik Tehdit Yönetimi (UTM)

Geleneksel güvenlik duvarlarının ötesine geçen ve antivirüs, antispam, IDS/IPS, VPN ve yönlendiriciler gibi özelliklerle donatılmış entegre güvenlik cihazlarıdır. UTM cihazları çeşitli tehditlere karşı kapsamlı ağ güvenliği sağlar.

Yeni Nesil Güvenlik Duvarları (NGFW)

Geleneksel güvenlik duvarı işlevlerini uygulama güvenliği, saldırı önleme sistemleri ve diğer gelişmiş filtreleme işlevleriyle birleştiren üçüncü nesil güvenlik duvarı teknolojisidir. NGFW, derin paket inceleme tekniklerini kullanarak daha ayrıntılı trafik analizi ve kontrolü sağlar.

Bu yazı Özgür Karakuş tarafından hazırlanmıştır.

Last updated